Artykuł poświęcony jest roli procedur wyjaśniania w badaniach politologa. Ukazano podstawowe odmiany wyjaśniania: przyczynowe (strukturalne, funkcjonalne), intencjonalne (racjonalne) oraz modelowe i integralne. Ukazano ich rolę w praktyce badawczej na przykładzie odpowiedzi na pytanie, dlaczego doszło do klęski głodu w Rosji w 1891 r. oraz dlaczego upadł realny socjalizm w Polsce w 1989 r. W centrum uwagi znajduje się wiedzotwórcza rola procedury wyjaśniającej. Jest ona duża, kiedy badacz odpowiada na pytanie, dlaczego dochodzi do zmian jakościowej?
