Konstytucja z dnia 2 kwietnia 1997 r. znacząco odróżnia się od wcześniejszych regulacji stanów nadzwyczajnych. Zawarty w niej rozdział XI odbiega zarówno od przedwojennych, jak i powojennych konstytucji Polski. Zakres tematyczny oraz szczegółowość siedmiu rozbudowanych artykułów wyrażają nową ustrojodawczą jakość w traktowaniu stanów nadzwyczajnych. Uwzględniają znaczenie ich konstytucjonalizacji dla państwa i jednostek, w szczególności wyrażają negatywne doświadczenia związane z wprowadzeniem stanu wojennego z dnia 13 grudnia 1981 r. Uwzględniają również konsekwencje obowiązywania zasady demokratycznego państwa prawnego, zgodnie z którą konstytucja nie powinna obowiązywać tylko w warunkach normalnych, pokojowych. Musi być także aktem zaprojektowanym na sytuacje ekstremalne, aktem „niezawieszanym” w warunkach szczególnych zagrożeń.
