W drugiej dekadzie po transformacji ustrojowej, w Polsce zauważalne są głębokie różnice w skuteczności strategii adaptacyjnych do nowych doświadczeń stosowanych przez podmioty indywidualne i zbiorowe. Konsekwencją tych różnic jest zjawisko fragmentacji społeczeństwa polskiego, które odnosi się do procesu trwałego zróżnicowania pozycji jednostek i klas społecznych. Lepiej przystosowane klas (np. właściciele firm) stały się wysoce zintegrowane. Średnio przystosowane klasy (np. pracowników administracji) są w stanie strukturalnej polaryzacji. Najgorzej przystosowane grupy (np. pracownicy fizyczni) są w stanie rozkładu. Takie rozdrobnienie prowadzi do silnych napięć na poziomie społecznych makrostruktur.
